ความเครียดเกิดจากอะไร?
เมื่อเจอสิ่งที่ทำให้เรามีอารมณ์โกรธ เกลียด เบื่อหน่ายชีวิต กลัว หดหู่ เหงา เศร้าใจ เซ็งทุกข์ใจ ท้อแท้ สิ้นหวัง หาให้เจอว่าสาเหตุอะไรที่ทำให้เรากำลังเครียดอยู่ เช่น เรื่องคน เรื่องงาน เรื่องเงิน เรื่องส่วนตัว เรื่องหยุมหยิม การเปรียบเทียบกับคนอื่น หรือเป็นการคิดมากไปเองทั้งที่เรื่องยังไม่เกิดขึ้น
ความคิดของคนเราที่ทำให้เกิดความเครียด คนที่คิดมาก มองโลกในแง่ร้าย มักจะเครียดได้ง่าย ถ้าเรารู้ตัวว่ากำลังคิดสับสนวนเวียนอยู่ในหัวแต่เรื่องเดิมๆ รู้สึกทุกข์ใจ คุมอารมณ์ตัวเองไม่อยู่ ต้องหาทางจัดการกับเรื่องที่กำลังคิดนั้นทันที
เราต้องเรียนรู้วิธีการจัดการความเครียด เพื่อไม่ให้เราเสียพลังงานสมองกับเรื่องที่ไม่เป็นประโยชน์กับชีวิตเรา วิธีคลายเครียดมีหลายวิธี เลือกเอาวิธีที่เราทำได้ง่ายและเร็ว
1. ฝึกควบคุมอารมณ์
อารมณ์ทำให้เกิดความเครียด ฝึกใจตัวเองให้เป็นคนหนักแน่นไม่หวั่นไหวง่าย มีสติกับตัวอยู่ตลอดเวลา การศึกษาธรรมมะน่าจะช่วยให้ใจสงบได้ง่ายขึ้น ยามโกรธไม่โมโหร้าย ยามเศร้ารู้จักหากิจกรรมที่ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย การฝึกคิดบวกทำให้เกิดอารมณ์ลบได้น้อยลง
2. เปลี่ยนความเครียดเป็นเล่นเกมส์แก้ปัญหาแทน
ทำปัญหาให้เป็นเรื่องท้าทาย เรื่องไหนแก้ได้ถ้าผ่านไปได้มันจะกลายเป็นความภูมิใจทันที บางเรื่องแก้ไม่ได้ก็ช่างมัน เราไม่จำเป็นต้องควบคุมให้ได้ทุกเรื่องโดยเฉพาะเรื่องของคนอื่น เอาเท่าที่เราพอไหวก็พอ
3. ถ้าเรื่องที่กำลังเครียดมันไม่ใช่เรื่องใหญ่หรือสำคัญต่อชีวิตมากนักก็หัดมองข้ามปล่อยๆมันไปบ้าง
การเอาปัญหาทุกเรื่องที่เจอมาในแต่ละวันเก็บมาคิดแม้กระทั่งเรื่องขี้หมูราขี้หมาแห้งมันก็เครียดง่ายน่ะสิ อย่าสนใจคนอื่นมากเกินไป ถ้าเรื่องไหนมันไม่มีประโชน์ก็ไม่ควรเก็บมาคิด อย่าคอยแต่จับผิดคนอื่น หรือรู้จักให้อภัยบ้าง คิดถึงแต่เรื่องปัจจุบัน อย่าไปกังวลถึงอดีตและอนาคตเพราะมันแก้ไขไม่ได้และมันยังมาไม่ถึง
4. หาใครสักคนเป็นเพื่อระบายและเป็นที่ปรึกษา
อยู่กับคนที่อยู่ด้วยแล้วสบายใจ ไม่ใช่คนที่อยู่ด้วยเรารู้สึกเครียด การได้กำลังใจจากคนใกล้ตัวเป็นสิ่งจำเป็นที่สุด เมื่อมีคนรัก เข้าใจ และให้คำปรึกษา เราจะรู้สึกสบายใจขึ้นอย่างรวดเร็ว ลองคุยกับคนในครอบครัวหรือออกไปเจอเพื่อนๆ พูดคุยระบาย ไปเที่ยว หรือสังสรรค์กัน การได้รับฟังความเห็นของคนอื่นบ้างอาจพบทางออกของปัญหาได้ง่ายกว่าการจมอยู่กับความคิดของตัวเองเพียงลำพัง
หากไม่มีใครอยู่เป็นเพื่อน การได้ดูคลิป youtube ฟังการพูดที่ให้กำลังใจ จะช่วยให้เราสบายใจขึ้นมาก เพราะมีนักจิตวิทยาให้คำแนะนำในการแก้ปัญหาการดำเนินชีวิต
5. ดูโทรทัศน์
ดูรายการทีวี สิ่งที่ทำให้เรารู้สึกรื่นเริงบันเทิงใจ หรือหนังตลก ทำให้เราจดจ่ออยู่กับสิ่งที่ดู การได้ยิ้มหัวเราะ ทำให้เราลืมความเครียดได้ หรือจะดูคลิปตลก เบาสมองก็ได้ เช่น คลิปหมาแมว สัตว์น่ารักๆ เมื่อเห็นอะไรที่มันตลก น่ารัก สวยงาม ทำให้เรายิ้มได้ง่ายๆ เลยล่ะ
6. ฟังเพลง เล่นดนตรี หรือร้องเพลง
ทำนองเพลงทำให้เพลิดเพลิน ลืมเรื่องเครียดไปชั่วขณะ บรรเทาความบอบช้ำในหัวใจ เสริมสร้างแรงบรรดาลใจ แต่ถ้าอกหักอย่าฟังเพลงอกหัก เพราะจะยิ่งทำให้แย่ไปกว่าเดิม ให้ฟังเพลงสบายๆ เพลงเพื่อชีวิต หรือเพลงเร็วคึกคัก เราจะรู้สึกครึ่กครื้น อยากเต้นหรือร้องตาม ถ้าเต้นได้ก็ยิ่งดีใหญ่ เพราะได้ออกกำลังกายไปด้วย
ควรมีเครื่องดนตรีไว้ในบ้านอย่างน้อยหนึ่งอย่างที่เราชอบไว้เล่นผ่อนคลายและฝึกสมาธิ หากเล่นไม่เป็นก็หัดเล่นเครื่องดนตรีที่เราคิดว่าง่ายและสะดวกที่สุด
7. ศึกษาธรรมะ
การอ่านหนังสือธรรมะ ดูรายการธรรมมะ หรือไปวัดสงบสติอารมณ์เป็นวิธีแก้เครียดที่ง่ายอีกวิธีหนึ่งและได้ผลดี ช่วยสอนการใช้ชีวิตหลายอย่าง ทั้งการมีสติ การควบคุมอารมณ์ การยอมรับความจริงของชีวิต การปล่อยวาง
8. ไปเที่ยว เปิดหูเปิดตา ทำให้รู้จักชีวิตมากขึ้น
โลกนี้มีอะไรให้น่าค้นหามากกว่านั่งเศร้าโศกเสียใจอยู่กับบ้าน ไปท่องเที่ยวเชิงเกษตร เที่ยวบนดอยสูดอากาศดีๆ ไปดูโครงการหลวง ไปทะเล ไปสวนสนุก ไปดูอะไรใหม่ๆ ทำให้มีโลกทัศน์กว้างขึ้น
9. ไปกินอะไรอร่อยๆ ไปร้านอาหารใหม่ๆ หรือทำขนม ทำกับข้าวกินเอง
บอกรักตัวเองโดยการเลือกกินแต่ของดีๆมีประโยชน์ต่อร่างกาย อย่ากินขนมหวานและไขมันสูงเกินพอดีล่ะ ไม่งั้นต้องกลับมาเครียดเพราะอ้วนลงพุงทีหลัง
10. ไปออกกำลังกาย
การออกกำลังกายทำให้ฮอร์โมนเครียดลดลง ส่งผลดีต่อระบบสมอง ขณะที่หัวใจและปอดก็จะแข็งแรงตามไปด้วย อาจเป็นกีฬาที่เราชอบ ไปเรียนกีฬาใหม่ๆ เช่น คลาสเต้นแอโรบิค เรียนโยคะ ให้เหงื่อออกสุขภาพดีขึ้นแน่นอน การออกกำลังกายเปลี่ยนชีวิตคนที่กำลังซึมเศร้ากลายเป็นคนใหม่ไปหลายคนแล้ว โดยเฉพาะไปเดินออกกำลังกายข้างนอก ได้เห็นชีวิตสภาพสังคม เข้าใจในชีวิตมากขึ้นว่าโลกเราก็มีดีหลายอย่างและมีคนที่ลำบากกว่าเราเยอะเลย ใครที่บ้านอยู่ใกล้สวนสาธรณะและเลี้ยงหมาก็ยิ่งดีใหญ่ พาหมาไปเดินเล่นก็สนุกนะคะ
11. เข้าสปา ไปนวด
ความครียดเทำให้กล้ามเนื้อบีบรัดจนตึง การได้ผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ก็ถือเป็นการคลายเครียด
12. ไปเชียร์กีฬาหรือดูกีฬา
กีฬาทำให้เราตื่นเต้น มีสีสันในชีวิต การมีสังคมกีฬาไว้ติดตามพูดคุยสังสรรค์ การได้รู้จักนักกีฬาดังๆ กติการการแข่งขัน ได้หัดวิเคราะห์เกมส์ลับสมอง เสียงเชียร์ทำให้ได้ปลดปล่อยอารมณ์ ชีวิตตื่นเต้นเร้าใจและสนุกขึ้นแน่นอน
13. ไปเรียนอะไรใหม่ๆ
ดูว่าขีวิตเรายังอยากมีความสามารถอะไรเพิ่มเติมบ้าง เช่น เรียนทำอาหาร ทำขนม ดนตรี เรียนขับรถ คอร์สสัมมนา การได้พบปะเพื่อนใหม่ อาจได้เจอเพื่อนดีๆเพิ่มขึ้น สังคมจะกว้างขึ้น
14. ไปทำบุญ
นอกจากไปวัดแล้ว เรายังทำบุญได้อีกหลายที่ เช่น ตามโรงพยาบาลและสถานสงเคราะห์ต่างๆ บริจาคเงินให้องค์กรที่เชื่อถือได้ ได้ช่วยคนหลายคน สังคมเราก็จะดีขึ้น เราจะรู้สึกสบายใจและรู้สึกมีคุณค่า อาจทำอาหารและขนมไปแจกให้หลายๆคนกิน หรือจะเอาไปให้คนที่ไม่มีจะกินก็ได้
15. โกรธหรือเกลียดใครก็หัดให้อภัย แล้วความเครียดจะหายไปทันที
การยกโทษให้คนอื่นมีผลดีต่อตัวคุณเอง อย่างน้อยก็ทำให้คุณมีความสุขมากขึ้น นอกจากให้อภัยคนอื่นแล้วต้องให้อภัยตัวเองด้วย เพราะไม่มีใครที่ไม่เคยทำผิดพลาด การให้อภัยอาจใช้เวลากว่าจะรู้สึกหายจากความโกรธ เกลียด แค้นใจ เจ็บปวด แต่เมื่อตั้งใจจริงแล้วว่าจะให้อภัยความเครียดจะหายไปทันที การให้อภัยไม่ใช่การลืมแต่เป็นการยอมรับและเก็บไว้เป็นบทเรียน เป็นการสร้างความสงบและสบายใจให้แก่ตัวเราเอง
16. นอนหลับ
การนอนหลับทำให้ลืมความเครียดได้ เมื่อความเครียดของวันนั้นผ่านไป พอตื่นมาก็เริ่มวันใหม่แล้ว
เครียดมากก็ป่วย ความเครียดมีผลต่อร่างกายและสมอง
ความเครียดจะกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนสารทุกข์ออกมาคือ “อะดรีนาลิน สตีรอยด์ “เมื่อฮอร์โมนเหล่านี้เข้าสู่กระแสหมุนเวียนเลือดจะนำไปสู่อวัยวะสำคัญต่างๆ ทำให้การทำงานของอวัยวะสำคัญๆ รวนไปหมด ภูมิต้านทานลดลง เช่น ปวดศรีษะ หัวใจเต้นแรงผิดปกติ เบื่ออาหาร อาจทำให้นอนไม่หลับ สมรรถภาพทางเพศลดลง ความเครียดสะสมจะทำให้กลายเป็นโรคซึมเศร้า ไม่อยากป่วยก็รีบหาวิธีจัดการกับความเครียดซะ
ความเครียดเป็นเพียงอาคันตุกะ เป็นแขกที่จรมาเป็นชั่วครั้งชั่วคราว…เราต่างหากที่เปิดบ้านให้เขาพัก จนกลายเป็นเจ้าของบ้านเสียเอง
